
Ik ben onmiddellijk in een andere tijd getrokken. Het is 1843, we bevinden ons in een klein Engels dorp, waar een 23-jarige vrouw plotseling dood gevonden wordt bij de kapel.
Het boek bestaat uit vijf delen, waarvan er twee bestaan uit korte hoofdstukken, steeds vanuit andere personages, maar allemaal mensen waarmee Harriet te maken heeft gehad en die allemaal iets te verbergen lijken te hebben. Via hen leren we Harriet kennen. Als na autopsie blijkt dat zij ook nog zwanger was, is het hek van de dam en de onrust in het dorp, en bij de mensen om Harriet heen compleet. Allemaal hebben ze iets te verbergen. Heel knap hoe Haynes overal op subtiele wijze vraagtekens en geheimen aanstipt, waardoor ik niets anders kan doen dan verder lezen.
Deze twee delen zijn het langst, ze worden onderbroken door andere, kortere, waardoor de invalshoek steeds verandert. Dit maakt het nog verrassender en onvoorspelbaarder. De auteur laat me van de een verbazing in de andere vallen, al sijpelt er af en toe wel een beetje langdradigheid door. Dit kan best voortvloeien uit het taalgebruik dat gericht is op de stijl van rond 1845, die soms best taai is en niet heel makkelijke te lezen. Maar ook zonder dat vind ik dat het ook wel korter gekund op sommige plekken.
Desondanks blijft Haynes mij boeien, ze construeert het verhaal zo mooi dat er bijna ongemerkt steeds meer stukjes op hun plaats vallen.
Waar Haynes aan de een kant dus nogal breedsprakig is, geeft ze haar personages minder aandacht. Ze laat ons wel de karakters van hen zien, maar de beschrijving van hun uiterlijke verschijning is minimaal. Dit laat Haynes verder aan de fantasie van de lezer over. Zij werkt gestaag naar een verrassende plot toe, een oplossingen die onder de radar lijkt te blijven. Officieel is de dood van Harriet Monckton nooit opgelost.
Met De dood van Harriet Monckton zijn we een heel fijne ouderwetse Britse Who-dunnit rijker maar anders dan meestal bij Agatha Christie het geval was, eentje met veel diepgang in de karakters en zielenroerselen van de personages. Het verhaal is bovendien gebaseerd op historische gebeurtenissen, die de auteur tamelijk nauwgezet gevolgd heeft. Ook vestigt ze de aandacht op het schrikbarende beelde van de positie van vrouwen in de Victoriaanse tijd, met alle vooroordelen en invloed van de kerk en haar vertegenwoordigers erbij, het strakke keurslijf dat hen opgelegd werd, terwijl ze intussen de schone schijn moesten ophouden.
Het boek heeft een mooie, uitnodigende kaft, die me direct aansprak en die helemaal past bij het verhaal. Ik was een hele week even in de 19e eeuw. Heerlijk.
Uitgeverij De Fontein, 2020
509 pagina’s